โดย ฟองเวลา
“พ่อรู้จักปรีดี ดาวฉายไม๊… เกี่ยวอะไรกับปรีดี พนมยงค์เปล่า?” ลูกชายโยนคำถามข้ามมาจากเบาะหลัง เราอยู่ในรถโดยที่ฉันเป็นคนขับระหว่างเดินทางไปต่างจังหวัดเพื่อพา’หลวงพ่อ’ไปพบหมอตามนัด ลูกชายขอติดรถมาด้วย เพราะช่วงนี้เป็นวันหยุดยาว …ชดเชยวันสงกรานต์ ฉันแปลกใจกับคำถามของลูก “พ่อก็เพิ่งได้ยินชื่อปรีดี ดาวฉาย เมื่อสองวันมานี้เอง ได้ยินจากข่าวที่ว่าเขาลาออกจากตำแหน่งรัฐมนตรีคลังทั้งที่เพิ่งเป็นได้ไม่ครบเดือน” ฉันตอบลูกชาย พลางนึกย้อนถึงชื่อที่ลูกชายถาม จริงๆแล้วฉันไม่รู้ด้วยซ้ำในตอนที่ชายผู้นี้ได้รับการแต่งตั้งเป็นรัฐมนตรี ลูกชายเล่าว่าเขาลองถามป้า….ถามอา…แล้ว แต่ไม่มีใครตอบได้ “บางทีป้า….กับอา…คงไม่มีเวลาติดตามข่าวน่ะ” ฉันอธิบายแก้ต่างแทนญาติผู้ใหญ่ของลูกชาย “อ้าว! แล้วได้ยินชื่อปรีดี พนมยงค์มาจากที่ไหน” ฉันย้อนถามลูกชาย “ก็จากที่พ่อเคยพูดถึงบ้าง จากที่เปิดดูในยูทูปบ้าง ที่เขาเกี่ยวข้องกับสงครามญี่ปุ่นใช่ไม๊” ฉันไม่ทันได้อธิบายความ หลวงพ่อซึ่งนั่งอยู่ที่เบาะตอนหน้าก็พูดขึ้น “นี้เป็นพวกขบถที่ยึดอำนาจ” แล้วหลวงพ่อก็เล่าถึงเหตุการณ์ในยุคสงครามโลกครั้งที่ 2 ที่ตนเคยรับรู้ ใช่.. พ่อเริ่มโตพอรู้ความแล้ว ตอนที่ญี่ปุ่นเดินทัพผ่านประเทศไทย แล้วลูกชายก็ถามถึงเนินดินหน้าโรงเรียนที่เขาเรียนอยู่ ว่านั่นเป็นแนวเส้นทางรถไฟสมัยญี่ปุ่นใช่ไม๊!! ช่วงหนึ่งฉันให้ข้อมูลกับหลวงพ่อว่า นายปรีดี พนมยงค์ มีส่วนสำคัญที่ทำให้ประเทศไทยไม่ตกเป็นผู้แพ้สงคราม ในฐานะหัวหน้าขบวนการเสรีไทย

บางทีนี่อาจเป็นคำตอบว่านักเรียนยุคนี้ถูกใครชักจูงหรือเปล่า ทั้งที่เรื่องราวนี้ไม่มีในแบบเรียนระดับประถม …และไม่แน่ใจว่าในหน้ากระดาษแบบเรียน ในห้องเรียน มีที่ว่างให้สำหรับการตั้งคำถามเพื่อคำตอบที่แตกต่างออกไปหรือเปล่า???