Skip to content
- เรือแบบดั้งเดิมของชาวมอแกนหรือ ก่าบางกอมัน เป็นสิ่งสะท้อนภาพวิถีชีวิตของมอแกนในอดีตเมื่อครั้งที่ยังคงเดินทางเร่ร่อนใช้ชีวิตทำมาหากินอยู่กับท้องทะเล เรือมอแกนมีวิวัฒนาการมาตั้งแต่เรือขุดเสริมกราบด้วยไม้ระกำ ที่เคลื่อนที่ด้วยแรงลมและแรงคน ต่อมาชาวมอแกนเลิกใช้ไม้ระกำเสริมกราบเรือเพราะไม้ระกำเหล่านี้ มีอายุใช้งานเพียง 6 เดือนเท่านั้น ชาวมอแกนจึงหันมาใช้ไม้กระดานเสริมกราบเนื่องจากมีความคงทน ใช้ได้นานหลายปี ส่วนมาดเรือนั้นใช้ได้นานหลายสิบปี และบางทียังสืบทอดมาถึงรุ่นลูกหลานด้วย หลังจากที่ มอแกนหันมาใช้ไม้กระดาน ใบเรือก็หมดประโยชน์ใช้สอยไปด้วย เนื่องจากเรือไม้กระดานมีน้ำหนักมากขึ้น ต้องขับเคลื่อนด้วยเครื่องยนต์
- แม้ว่าชาวมอแกนจะหันมาทำเรือไม้กระดาน หรือ ก่าบางป่าปาน แต่รูปแบบของมาดเรือก็ยังเป็นเรือง่ามที่เป็นเอกลักษณ์อยู่เช่นเดิม มาบัดนี้ เรือง่ามได้ถูกแทนที่ด้วยเรือหัวโทง ชาวมอแกนไม่สามารถจะตัดไม้มาทำเรือ ได้อีกต่อไปเพราะกฎระเบียบในการอนุรักษ์ทรัพยากรไม้ แต่ยังไม่มีกฎระเบียบใดที่จะมาช่วยปกป้องคุ้มครอง ความรู้ทางวัฒนธรรมที่กำลังจะสูญหายไปหากความรู้นี้ไม่ได้รับการสืบทอดและลงมือทำจริง
- ในปัจจุบันความหมายและความผูกพันที่มีต่อเรือมอแกนจึงลดลงอย่างเห็นได้ชัด ความเปลี่ยนแปลงหลายอย่างเข้ามามีผลต่อวิถีชีวิต ทั้งการเริ่มตั้งถิ่นฐานอย่างถาวร การหันมายึดอาชีพรับจ้าง และอาชีพอื่น ๆ ที่ไม่ต้องอาศัยทักษะทางทะเล ทำให้วิถีชีวิตดั้งเดิมและการเดินทางทางทะเลลดลงจนกระทั่งหลายคนหยุด การเดินทาง ซากเรือมอแกนหลายลำถูกทิ้งไว้บนชายหาดข้าง ๆ หมู่บ้าน หากไม่มีการสร้างและการใช้ประโยชน์ จากเรือมอแกนอีกต่อไป ความรู้ความเชื่อที่ฝังลึกอยู่ในทุก ๆ รายละเอียดของเรือมอแกนเหล่านี้ก็จะรางเลือน และหลงลืมในที่สุด
ที่มา : หนังสือทักษะวัฒนธรรมชาวเลฯ อ.นฤมล อรุโณทัย /ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธรฯ
ภาพอดีต เรือก่าบาง ชาวมอแกน เกาะสุรินทร์ จ.พังงา
เรือ “ก่าบาง” ของชาวมอแกน
Post Views: 35
