ชาวมอแกน มอแกลน และอูรักลาโว้ยเป็นคนกลุ่มที่เคยเดินทางอพยพโยกย้ายไปมาในบริเวณชายฝั่ง
และเกาะในทะเลอันดามัน เป็นนักว่ายน้ำดำน้ำที่เชี่ยวชาญและทนทาน และใช้เรือเดินทางไปตามที่ต่างๆ
ในระยะไกลๆ โดยอาศัยความรู้พื้นบ้านเกี่ยวกับกระแสน้ำ ทิศทางลม การโคจรของดวงจันทร์และดวงดาว
ชาวเลคุ้นเคยกับทะเลตั้งแต่ยังเป็นเด็กเล็กๆ จนมีคำกล่าวที่ว่าเด็กชาวเลว่ายน้ำเป็นก่อนที่จะเดินเป็นเสียอีก
ด้วยวิถีเช่นนี้ชาวเลได้สั่งสมภูมิปัญญาเกี่ยวกับทะเลและป่าบนเกาะที่ทำให้ชาวเลทั้งสามกลุ่มดำรงชีพ
ด้วยการพึ่งพาทรัพยากรชายฝั่งโดยที่ไม่ได้ส่งผลกระทบต่อทรัพยากรเหล่านั้น และทำให้หลายพื้นที่ที่ชาวเล
เคยใช้อาศัยอยู่กินสามารถจะประกาศเป็นพื้นที่คุ้มครอง เช่น อุทยานแห่งชาติหรือเป็นพื้นที่อุดมสมบูรณ์ที่เป็น
ที่ต้องการของผู้มาใหม่ เช่นผู้อพยพมาจากที่อื่นเพื่อทำมาหากินและนักท่องเที่ยว การที่พื้นที่แถบชายฝั่งถูก
จับจองครอบครองทำให้บริเวณที่ชาวเลตั้งเพิงพัก ตั้งหมู่บ้าน ทำมาหากิน และจอดเรือลดลงอย่างมาก
ล้วนมีผลทำให้ความรู้และภูมิปัญญาเกี่ยวกับทะเลและป่าลดลงเช่นเดียวกัน
ในปัจจุบัน ชาวเลหลายกลุ่มไม่ได้ทำมาหากินหรือมีวิถีที่ผูกพันกับทะเลแบบก่อน เพราะพื้นที่อยู่อาศัย
และทำมาหากินชายฝั่งทะเลลดน้อยลง ทักษะและความเชี่ยวชาญเรื่องการว่ายน้ำ ดำน้ำ การเดินเรือ และ
ภูมิความรู้จึงค่อยๆ สูญสลายไปพร้อมกับวิถีปฏิบัติของการอนุรักษ์ทรัพยากรชายฝั่งทะเลที่ฝังรากลึก
อยู่ในวัฒนธรรม เมื่อวัฒนธรรมถูกทำลายลงวิถีเหล่านี้ก็จะเสื่อมสลายไปในที่สุด…
ที่มา…ทักษะวัฒนธรรมชาวเล
