หัตถกรรมพื้นบ้านของชาวมอแกน

  • ชาวมอแกนมีความเป็น “ศิลปิน” ที่นอกจากจะมีความสามารถในด้านการร่ายรำ เล่นรำมะนา ร้องเพลงรองเง็ง และร้องเพลงที่ใช้ปฏิภาณไหวพริบในการ “ด้น” หรือขับเนื้อร้องขึ้นมาเดี๋ยวนั้นแล้ว ผู้หญิงชาวมอแกน ยังมีความสามารถในการสร้างสรรค์หัตถกรรมที่มีความงดงามจนกระทั่งเป็นส่วนหนึ่งของเครื่องราชบรรณาการ ที่หัวเมืองพังงาและตะกั่วป่าจะต้องจัดส่งให้แก่ส่วนกลางในปลายพุทธศตวรรษที่ 24 ถึงต้นพุทธศตวรรษที่ 25 ตามใบบอกและสารตราที่เกี่ยวข้องกับเมืองพังงาหรือตะกั่วป่า ปี พ.ศ. 2424 ว่า
    “เครื่องราชบรรณาการอำพันหนักสี่ตำลึง เทียนพนมหนักเล่มละบาทพันเล่ม
    ผลจันทน์เทศหนักยี่สิบชั่งจีน อำพันแดงหนักยี่สิบชั่งจีน เสื่อชาวน้ำร้อยผืน”
  • “เสื่อชาวน้ำ” นี้คงจะเป็นเสื่อที่มีลวดลายงดงาม เป็นหัตถกรรมท้องถิ่นที่มีความแปลกแตกต่าง จากหัตถกรรมจากที่อื่น ๆ จึงได้รับคัดเลือกให้เป็นส่วนหนึ่งของเครื่องราชบรรณาการ ในปัจจุบัน มีเพียงแม่เฒ่า ชาวมอแกนไม่กี่คนที่สามารถจะสานเสื่อลวดลายสวยงามเหล่านี้ได้เพราะต้องอาศัยความชำนาญในการเตรียม เส้นเตย กรีดหนามออก นำมาต้มน้ำ ตากแดดให้แห้งและมีสีขาวนวล นวดให้อ่อนนุ่ม แล้วจึงนำมาสาน ผู้หญิงมอแกนรุ่นใหม่ไม่ได้สืบทอดหัตถกรรมที่ทำด้วยใบเตยหนามนี้ เพราะมีเสื่อและเครื่องใช้พลาสติก ที่เข้ามาแทนที่หัตถกรรมที่ทรงคุณค่าในอดีต จึงควรจะมีแนวทางในการฟื้นฟูหัตถกรรมท้องถิ่นเพื่อให้ “เสื่อชาวน้ำ” ได้มีโอกาสอวดความงดงามและดำรงคุณค่าในการใช้สอยต่อไป.

    [ข้อมูลที่มา : ทักษะวัฒนธรรมชาวเลร้อยเรื่องราวชาวเล ศูนย์มานุษยวิทยาฯ]
เสื่ออันงดงามของชาวมอแกน