นามสกุล คือ ชื่อบอกตระกูล (หรือสกุล) เพื่อแสดงที่มาของบุคคลนั้น ว่ามาจากครอบครัวใด ตระกูลใด
นามสกุลอาจจะตั้งขึ้นเพื่อบ่งบอกถึงถิ่นที่อยู่อาศัย บุคคลสำคัญที่เป็นบรรพบุรุษ บ่งบอกลักษณะหรือบุคลิก
ที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะ หรือบ่งบอกความถนัดความชำนาญ จึงไม่น่าแปลกใจที่นามสกุลของชาวเลนั้นจะมีที่มา
จากความชำนาญหรือความผูกพันกับทะเล มาจากความถนัดในการทำ มาหากินทางทะเล หรือการประมงตัวอย่าง
ของนามสกุลชาวเล คือ
• กล้าทะเล เป็นนามสกุลของชาวมอแกน โดยเฉพาะบริเวณหมู่เกาะสุรินทร์และเกาะพระทอง จังหวัดพังงา
นามสกุลนี้สะท้อนให้เห็นถึงความสามารถ และความกล้าหาญในเรื่องเกี่ยวกับทะเล
• หาญทะเล เป็นนามสกุลที่ใช้กันในชาวเลทั้ง 3 กลุ่ม ทั้งในอำเภอคุระบุรีและอำเภอตะกั่วป่า จังหวัดพังงา
ในเกาะอาดังและเกาะหลีเป๊ะ อำเภอเมือง จังหวัดสตูล นามสกุลนี้สะท้อนให้เห็นถึงความเชียวชาญและ
ความกล้าหาญในเรื่องที่เกี่ยวกับทะเลเช่นกัน
• นะทะเล เป็นนามสกุลของชาวมอแกลนในจังหวัดพังงา เป็นนามสกุลที่ชี้ให้เห็นถึงแหล่งที่อยู่อาศัยและ
ที่ทำมาหากินบริเวณชายฝั่งทะเล
• ทะเลลึกเป็นนามสกุลของชาวอูรักลาโว้ยในเกาะลันตาจังหวัดกระบี่ บ่งบอกถึงการทำมาหากินในทะเลลึก
และความเชี่ยวชาญเกี่ยวกับการเดินเรือในน่านน้ำลึก
• ประมงกิจ(บางทีสะกดผิดและใช้ต่อ ๆ กันมาว่า ประโมงกิจ) เป็นนามสกุลที่ใช้กันมากในกลุ่มชาวอูรักลาโว้ย
ในจังหวัดภูเก็ตรวมทั้งชาวมอแกนในเกาะเหลา จังหวัดระนอง สะท้อนให้เห็นถึงความถนัดและความสามารถ
ในการทำอาชีพทางทะเลและการทำประมง
• นาวารักษ์ เป็นนามสกุลที่ใช้กันมากในชุมชนมอแกลน อำเภอท้ายเหมืองจังหวัดพังงาชี้ให้เห็นว่าชาวเลเชี่ยวชาญในการสร้างและดูแลรักษาเรือรวมทั้งมีความชำนาญในการเดินเรือ
• ช้างน้ำ เป็นนามสกุลที่แพร่หลายในกลุ่มอูรักลาโว้ย เกาะลันตาและเกาะจำ อำเภอเมือง จังหวัดกระบี่ สะท้อนให้เห็นถึงความแข็งแรงและความสามารถด้านทะเล
• สมุทรวารี ชาญสมุทร และ ปราบสมุทร ที่ใช้กันในกลุ ่มของชาวมอแกลนและอูรักลาโว้ย ในหลายชุมชน แสดงให้เห็นถึงความอาจหาญ และความเชี่ยวชาญทางทะเลเช่นกัน ในหลายๆ ชุมชนพบว่าชาวเลเกือบทั้งชุมชนใช้นามสกุลเดียวกัน แต่เมื่อมีการอพยพโยกย้ายและแต่งงานข้ามกลุ่มก็มีนามสกุลที่หลากหลายมากขึ้น
[ที่มา:ทักษะวัฒนธรรมชาวเล]
